Gần 40 năm đổi mới đất nước, giai cấp công nhân Việt Nam đã phát triển về số lượng và chất lượng; là nhân tố quan trọng để đưa công cuộc đổi mới đi vào chiều sâu, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

Khởi đầu công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đội ngũ công nhân lao động làm việc trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc tất cả các thành phần kinh tế ở nước ta có khoảng 5 triệu người¹.

Đến năm 2023, số lao động có việc làm đạt 51,3 triệu người. Lao động Việt Nam từng bước đảm nhiệm được những công việc phức tạp mà trước đây phải cần tới chuyên gia nước ngoài. Chất lượng nguồn nhân lực ngày càng đáp ứng nhu cầu của thị trường, doanh nghiệp; năng suất lao động được nâng lên. Giá trị sáng tạo của giai cấp công nhân đã đóng góp không nhỏ vào tổng sản phẩm quốc dân và ngân sách Nhà nước hàng năm².

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Đình Khang trao thưởng cho các tác giả, nhóm tác giả tại Lễ tôn vinh điển hình sáng kiến vượt khó, sáng tạo, chiến thắng đại dịch, năm 2023. Ảnh: HẢI NGUYỄN

Đánh giá cao những thành tích của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam đạt được trong nhiệm kỳ 2018-2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng kết quả đó là “minh chứng khẳng định vị trí, vai trò và trách nhiệm to lớn của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước”³.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, xây dựng Công đoàn Việt Nam vững mạnh và giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới là trách nhiệm của Đảng, hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Giai đoạn 2018-2023, đại dịch Covid-19 bùng phát, cùng tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, xung đột vũ trang xảy ra ở nhiều nơi, sự suy giảm kinh tế, thương mại và lạm phát toàn cầu đã ảnh hưởng đến việc làm, thu nhập, đời sống của đoàn viên, người lao động và hoạt động công đoàn.

Trong bối cảnh đó, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, giải pháp đúng đắn, quyết liệt duy trì việc làm, bảo đảm thu nhập, giảm thiểu khó khăn cho người lao động.

Chia sẻ với công nhân, người lao động tại Lễ phát động Tháng Công nhân – Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định “Đảng, Nhà nước thấu hiểu, thông cảm, chia sẻ với những vấn đề mà công nhân, người lao động phải đối mặt; đồng thời luôn quan tâm, ban hành những cơ chế, chính sách để hỗ trợ, tạo điều kiện tốt hơn cho người lao động”⁴.

Cán bộ Công đoàn TP Hà Nội vận chuyển lương thực hỗ trợ công nhân trong đại dịch Covid-19

Chính sách an sinh xã hội cho người lao động được bổ sung, hoàn thiện. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24 tháng 11 năm 2023 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội với nhiều chủ trương mới về an sinh xã hội toàn diện, có tính chia sẻ giữa Nhà nước, xã hội, người dân, để không để ai bị bỏ lại phía sau; phát triển thị trường lao động hội nhập, hiệu quả; nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân, bảo đảm mọi người dân được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ xã hội cơ bản về giáo dục, y tế, văn hóa, thông tin, nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường có chất lượng.

Tiền lương của người lao động được quan tâm với những kỳ tăng lương tối thiểu vùng. Việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người lao động có nhiều tiến bộ, số người tham gia các loại hình bảo hiểm tăng. Các cơ quan chức năng của Nhà nước và tổ chức Công đoàn Việt Nam chú trọng các giải pháp cải thiện điều kiện làm việc, chủ động ngăn ngừa tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp; triển khai tốt công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Thực hiện Quy chế về mối quan hệ công tác giữa Chính phủ và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, năm 2023, Chính phủ đã xác định ưu tiên 3 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá giao các Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương triển khai thực hiện để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, người lao động, gồm: Thứ nhất, tăng cường đẩy nhanh thực hiện các nhiệm vụ hỗ trợ tạo việc làm bền vững, năng suất, chất lượng cao cho công nhân, người lao động thông qua đẩy mạnh sản xuất kinh doanh; tháo gỡ các khó khăn liên quan các thị trường, hợp đồng, đơn hàng của doanh nghiệp đang bị suy giảm; mở rộng thị trường; cùng với đó là nâng cao trình độ, tay nghề, kỹ năng cho công nhân đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển đất nước. Thứ hai, tập trung giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động để công nhân “an cư lạc nghiệp”. Thứ ba, từng bước giải quyết, hoàn thiện các thiết chế văn hóa, y tế, giáo dục, thể thao để nâng cao đời sống tinh thần và sức khỏe người lao động. Nhiều hoạt động thiết thực được Chính phủ và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam triển khai, đóng góp vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

Nhà ở cho người lao động và nhà trẻ cho con em người lao động từng bước được cải thiện. Chính phủ đã dành nguồn tín dụng và triển khai các cơ chế thúc đẩy thực hiện đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, cho công nhân, mục tiêu là để công nhân được thụ hưởng thực sự thành quả phát triển của đất nước; đồng thời có nhiều chính sách đặc biệt để giải quyết có hiệu quả các vấn đề an sinh cho lao động bị buộc nghỉ, giãn việc, thôi việc, mất việc.

Hệ thống chính sách, pháp luật về lao động, công đoàn tiếp tục được hoàn thiện, nổi bật là Bộ luật Lao động năm 2019 với nhiều quy định mới có lợi cho người lao động; Luật Nhà ở (sửa đổi) được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6 đã đã quy định về thiết chế, nhà ở để bảo đảm điều kiện sống cho công nhân và điều kiện học tập cho con em người lao động, trong đó có bổ sung quy định: “Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê”. Luật Đất đai năm 2024, Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 với nhiều chính sách ưu đãi về sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định mục tiêu phát triển đất nước: đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng - là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam): trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Đây là khát vọng, mục tiêu rất lớn, cần phải có sự vào cuộc, đóng góp của hàng chục triệu người lao động trên khắp cả nước. Do đó, tại Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đặt nhiệm vụ cho tổ chức Công đoàn Việt Nam là “Phải giúp cho mỗi đoàn viên, người lao động nhận thức sâu sắc hơn về Đảng, về chế độ, về giai cấp, về tổ chức Công đoàn, trách nhiệm công dân, không ngừng nỗ lực trong học tập, lao động, công tác, tích cực tham gia các phong trào thi đua,... để đóng góp cho sự phát triển của từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và đất nước; từ đó nâng cao thu nhập, đời sống của mình và gia đình”⁵.

Trở lại cuộc gặp gỡ, đối thoại với 4.500 công nhân trực tiếp tại Bắc Giang và trực tuyến tại 63 điểm cầu tỉnh, thành phố trên địa bàn cả nước năm 2022, trước tâm tư của công nhân về vị trí của nghề, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định nghề nào cũng cao quý. Mỗi người đều có quyền tự do lựa chọn công việc phù hợp với năng lực, sở trường, sở thích. "Làm việc gì mà hết mình, hết trách nhiệm, vì đam mê, khát vọng cống hiến, hoàn thành nhiệm vụ được giao, đóng góp được cho đất nước, gia đình, bản thân thì đều cao quý, miễn là làm hết sức" – Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh^6.

Tại Diễn đàn Người lao động năm 2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng đây một cuộc tiếp xúc cử tri đặc biệt mà Quốc hội và đại biểu Quốc hội được lắng nghe nhiều ý kiến của công nhân, viên chức, lao động để hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến người lao động và tổ chức Công đoàn”. Đồng thời, truyền thông điệp của Quốc hội tới công nhân, người lao động cả nước tiếp tục phát huy vai trò, truyền thống lịch sử, đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; hăng say thi đua lao động sản xuất, tăng năng suất lao động, tích cực nâng cao nhận thức, trình độ, tay nghề đáp ứng với yêu cầu công việc; tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm chống lãng phí, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.

Bên cạnh đó, Tết Sum vầy, Tháng Công nhân hằng năm, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, đại biểu Quốc hội ở Trung ương và địa phương đều dành thời gian đi thăm, tặng quà, động viên giai cấp công nhân. Tính riêng dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, đã có 248 đoàn của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành, các Uỷ ban của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội tại 63 tỉnh, thành phố thăm và trao quà tặng cho 32.200 lượt đoàn viên, người lao động với kinh phí gần 39 tỷ đồng⁷.

Tất cả những nỗ lực trên nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất của Đảng, Nhà nước ta là nhân dân, nhất là công nhân được thụ hưởng thành quả của sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước. Đời sống vật chất, tinh thần ngày một cải thiện, công nhân luôn sắt son một niềm tin với Đảng, luôn nỗ lực thi đua, phấn đấu để trở thành những công nhân ưu tú, được Đảng lựa chọn, bồi dưỡng. Số lượng công nhân là đoàn viên viên công đoàn ưu tú được kết nạp vào Đảng tăng. Nhiệm kỳ 2018-2023, các công đoàn cơ sở đã giới thiệu được hơn 700 nghìn đoàn viên ưu tú (tăng 1,8 lần so với nhiệm kỳ trước), hoàn thành vượt chỉ tiêu của Nghị quyết Đại hội XII Công đoàn Việt Nam. Số đoàn viên ưu tú được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam là gần 400 nghìn đoàn viên (tăng 1,4 lần so với nhiệm kỳ trước), trong đó tỉ lệ đoàn viên ưu tú ngoài khu vực nhà nước là hơn 11%⁸.

Qua đây, cũng chứng minh rằng, những luận điệu xuyên tạc, sai trái, những bình luận thiếu khách quan trong các bài viết, bài bình luận trên một số đài, báo nước ngoài thiếu thiện chí và các trang mạng xã hội của một số tổ chức, cá nhân về sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước với giai cấp công nhân là không có cơ sở./.

Tài liệu tham khảo

(1) Báo cáo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khoá VII tại Đại hội VIII Công Đoàn Việt Nam (năm 1998).

(2), (4) Trích phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Lễ phát động Tháng Công nhân – Tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động năm 2023.

(3), (5) Trích phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam.

(6), (7) Báo cáo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khoá XII tại Đại hội XIII Công Đoàn Việt Nam (năm 2023)

Bài viết của ThS Nguyễn Thị Ngọc Tú