Học tập suốt đời để dám nghĩ, dám nói, dám làm

Trong số 95 công nhân lao động (CNLĐ) tiêu biểu là đảng viên được Tổng LĐLĐVN vinh danh, biểu dương vừa qua có anh Nguyễn Văn Bằng - Tổ trưởng tổ bảo dưỡng, lắp ráp linh kiện đồng hồ nước thuộc Công ty Cổ phần Cấp nước Thanh Hóa. Suốt 20 năm gắn bó với công ty, anh Bằng được cấp trên và các đồng nghiệp đánh giá là luôn tận tâm với công việc, không ngại khó, ngại khổ. Đặc biệt, anh thường xuyên tìm tòi, đưa ra các sáng kiến giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Trao đổi với Lao Động, anh Nguyễn Văn Bằng chia sẻ: “Cách đây 20 năm, ở độ tuổi đôi mươi, khi bắt đầu làm công nhân tại Công ty Cổ phần Cấp nước Thanh Hóa tôi đã đặt ra mục tiêu: “Làm hết mình, bởi lao động là vinh quang”. Tôi cố gắng học hỏi mỗi ngày, học từ đồng nghiệp, từ tài liệu sách báo, từ các thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính… Chỉ có như vậy mới giúp bản thân bổ sung kiến thức, kinh nghiệm và tìm ra phương pháp làm việc khoa học, mang lại hiệu quả cao”.

Từ việc học hỏi, anh Bằng đã có những sáng kiến làm lợi cho công ty hàng tỉ đồng như sáng kiến “Chế tạo hệ thống tháo lắp đồng hồ nước bằng khí nén” giúp giảm nhân công, rút ngắn thời gian làm việc và tiết kiệm hơn 550 triệu đồng/năm. Hay sáng kiến “Thiết kế, chế tạo hệ thống thiết bị tháo cụm mặt số đồng hồ đo nước” giúp tiết kiệm gần 600 triệu đồng/năm cho doanh nghiệp.

Câu chuyện của anh Nguyễn Văn Bằng điển hình cho thế hệ công nhân mới, tiên phong học tập suốt đời để dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung, để trở thành người có ích cho xã hội.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc tạo điều kiện để công nhân được học tập suốt đời thông qua “được học” và “tự học” còn gặp nhiều khó khăn.

PGS.TS Lê Mạnh Hùng thuộc Trường Đại học Công đoàn đặt vấn đề: Cần đẩy mạnh hơn nữa quá trình trí thức hóa công nhân Việt Nam.

“Trí thức hóa công nhân không nên hiểu đơn giản là biến công nhân thành trí thức mà là quá trình chuyển hóa làm cho công nhân từng bước nâng cao trình độ kỹ năng, tay nghề và sự sáng tạo trí óc để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển ngày càng cao của nền kinh tế và cách mạng khoa học kỹ thuật. Trí thức hóa công nhân là một xu hướng tất yếu” - PGS.TS Lê Mạnh Hùng cho biết.

Ở góc độ khác, Thứ trưởng Bộ KHCN Lê Xuân Định cho rằng: “Bài toán đặt ra là làm thế nào để cung cấp cho công nhân trẻ hiểu biết và tiếp cận với công nghệ mới, sử dụng công nghệ và làm chủ công nghệ để nâng cao mức sống, thu nhập trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp sa thải công nhân”.

Vai trò của tổ chức Công đoàn với yêu cầu học tập suốt đời

Ngày 19.10.2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1268/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình “Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong CNLĐ tại các doanh nghiệp đến năm 2030”.

Ngay sau đó, Tổng LĐLĐVN đã ban hành kế hoạch triển khai Chương trình này với mục tiêu: Phấn đấu đến năm 2030 đạt 90% CNLĐ tại các doanh nghiệp được tuyên truyền, phổ biến, học tập, quán triệt những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước có liên quan đến CNLĐ gắn với những nội dung lý luận về chức năng, nhiệm vụ của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam.

Đến năm 2030 đạt 75% CNLĐ tại các doanh nghiệp tham gia học tập nâng cao trình độ tay nghề, kỹ năng nghề. Đến năm 2030 đạt 75% CNLĐ tại các doanh nghiệp tham gia học tập các nội dung giáo dục kỹ năng sống. Đến năm 2030 đạt 65% CNLĐ tại các doanh nghiệp được phổ biến về công nghệ thông tin, công nghệ số.

Thành công nhất, phải kể đến chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch COVID-19” do Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức. Kể từ khi phát động, chương trình đã đạt mốc 1 triệu sáng kiến - hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch trước gần 11 tháng. Đến nay, cả nước đã có hơn 2 triệu sáng kiến gửi tham gia chương trình; nhiều sáng kiến có giá trị làm lợi cao, trên 100 tỉ đồng/năm; tổng giá trị làm lợi của sáng kiến ước tính hơn 33.000 tỉ đồng.

Tháng 9.2024, Tổng LĐLĐVN và Hội khuyến học Việt Nam tổ chức ký Chương trình phối hợp và một trong những nội dung phối hợp là khuyến khích tổ chức các hoạt động học tập suốt đời. Chương trình phối hợp về đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời, khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trong CNLĐ giai đoạn 2024 - 2030 giữa hai cơ quan nêu rõ 5 nội dung, gồm: Tăng cường thông tin, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời nhằm nâng cao nhận thức và thống nhất hành động trong các cấp công đoàn, hội khuyến học các cấp, đoàn viên công đoàn, cán bộ, hội viên.

Trong bài viết “Học tập suốt đời”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh yêu cầu: “Tiếp tục hoàn thiện hệ thống giáo dục theo định hướng mở, linh hoạt, liên thông, tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi công dân và thực hiện đào tạo theo nhu cầu của thị trường lao động. Có các giải pháp cụ thể nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò, ý nghĩa của học tập suốt đời và sự đóng góp của học tập suốt đời đối với nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh của nguồn nhân lực quốc gia”.

Để thực hiện yêu cầu này, đáp ứng tình hình mới, theo PGS.TS Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh: “Tổ chức Công đoàn cần tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp như: Tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về học tập suốt đời, góp phần xây dựng xã hội học tập. Trong đó nhấn mạnh cần tổ chức biên soạn tài liệu về học tập suốt đời cho CNLĐ; tập huấn về kỹ năng tuyên truyền, vận động CNLĐ, người sử dụng lao động tham gia các hoạt động học tập suốt đời cho cán bộ công đoàn, nhất là cán bộ CĐCS.

Đồng thời triển khai các biện pháp hỗ trợ CNLĐ được học tập thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả học tập suốt đời, nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách của Nhà nước để hỗ trợ CNLĐ được học tập, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp. Đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong tổ chức các hoạt động học tập suốt đời cho CNLĐ…”.

Cùng sự hỗ trợ từ Nhà nước và tổ chức Công đoàn, quá trình học tập suốt đời cũng rất cần sự tự học của mỗi CNLĐ. Từ đó đóng góp xây dựng xã hội học tập, đáp ứng yêu cầu của đất nước.