Hành trình 50 năm tách - nhập đơn vị hành chính của TPHCM
TPHCM từ năm 1975 đến nay trải qua nhiều lần chia tách, sáp nhập các đơn vị hành chính, mới nhất là lần sáp nhập 80 phường thuộc 10 quận thành 41 phường.
TPHCM hiện có TP Thủ Đức, 16 quận và 5 huyện, 210 phường, 58 xã và 5 thị trấn. Ảnh: Anh Tú
Giai đoạn 1975 - 1997
Sau ngày 30.4.1975, Đô thành Sài Gòn, tỉnh Gia Định và 2 quận Củ Chi và Phú Hòa được hợp nhất thành một đơn vị hành chính gọi là Thành phố Sài Gòn - Gia Định.
Thành phố Sài Gòn - Gia Định có 18 quận (Nhất, Nhì, Ba, Tư, Năm, Sáu, Bảy, Tám, Chín, Mười, Mười Một, Bình Hòa, Thạnh Mỹ Tây, Hạnh Thông, Thông Tây Hội, Phú Nhuận, Tân Sơn Nhì, Tân Sơn Hòa) và 5 huyện (Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Thủ Đức).
Ngày 20.5.1976, tổ chức hành chính Thành phố Sài Gòn - Gia Định được sắp xếp lần hai, 18 quận nội thành được sắp xếp lại thành 12 quận (1, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Gò Vấp, Tân Bình) và giữ nguyên 5 huyện.
Ngày 2.7.1976, tại kỳ họp thứ nhất của Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa VI đã ban hành Nghị quyết đổi tên Thành phố Sài Gòn - Gia Định thành Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM).
Một góc trung tâm TPHCM ngày nay. Ảnh: Anh Tú
Ngày 18.9.1976, Hội đồng Chính phủ ban hành Nghị định số 164/CP thành lập huyện Côn Sơn thuộc TPHCM. Tuy nhiên, do xa cách địa lý và để tạo điều kiện quản lý công việc trong tình hình mới, TPHCM đề nghị giao huyện Côn Sơn cho tỉnh Hậu Giang. Huyện Côn Sơn sau đó đổi tên thành Côn Đảo và trực thuộc tỉnh Hậu Giang từ ngày 15.1.1977. (Đến năm 1991, Côn Đảo trở thành huyện thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Ngày 29.12.1978, theo Nghị quyết của Quốc hội, huyện Duyên Hải của tỉnh Đồng Nai được sáp nhập vào TPHCM. Ngày 18.12.1991, huyện Duyên Hải đổi tên thành huyện Cần Giờ.
Huyện Cần Giờ ngày nay. Ảnh: Anh Tú
Ngày 6.1.1997, Chính phủ ban hành Nghị định số 3-CP về việc thành lập quận Thủ Đức, quận 2, quận 9 (từ việc giải thể huyện Thủ Đức), quận 7 (từ 5 xã và một phần thị trấn Nhà Bè thuộc huyện Nhà Bè) và quận 12 (từ 5 xã và một phần của 2 xã khác thuộc huyện Hóc Môn).
Thời điểm này, TPHCM có 17 quận: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Gò Vấp, Tân Bình, Thủ Đức và 5 huyện: Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ.
Giai đoạn 1997 - 2018
Ngày 5.11.2003, quận Bình Tân thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của thị trấn An Lạc và 3 xã Bình Hưng Hòa, Bình Trị Đông, Tân Tạo thuộc huyện Bình Chánh.
Cầu Tân Kỳ - Tân Quý trên địa bàn quận Bình Tân. Ảnh: Minh Quân
Quận Tân Phú thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của phường 16, 17, 18, 19, 20, một phần diện tích và dân số của phường 14, 15 thuộc quận Tân Bình.
Tính đến năm 2019, TPHCM có 19 quận và 5 huyện, 259 phường, 58 xã và 5 thị trấn.
Giai đoạn 2019 đến nay
Ngày 9.12.2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết 1111 lập TP Thủ Đức, trực thuộc TPHCM trên cơ sở sáp nhập quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức.
Tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) qua TP Thủ Đức. Ảnh: Anh Tú
Nghị quyết 1111 cũng cho phép sáp nhập 19 phường thuộc quận 2, 3, 4, 5, 10, Phú Nhuận thành 9 phường.
Từ ngày 1.1.2021, TPHCM có Thành phố Thủ Đức, 16 quận và 5 huyện, 249 phường, 58 xã và 5 thị trấn.
Ngày 14.11.2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1278 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của TPHCM giai đoạn 2023 - 2025.
TPHCM sắp xếp lại 80 phường thuộc quận 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, Bình Thạnh, Gò Vấp và Phú Nhuận, giảm xuống còn 41 phường. Các phường sau sắp xếp chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1.1.2025.
https://laodong.vn/xa-hoi/hanh-trinh-50-nam-tach-nhap-don-vi-hanh-chinh-cua-tphcm-1477390.ldo
MINH QUÂN (BÁO LAO ĐỘNG)