Nguồn nhân lực ngành trí tuệ nhân tạo (AI) có trình độ quốc tế là một thách thức rất lớn đối với Việt Nam hiện nay, đó là điều cần phải thừa nhận để đưa ra giải pháp hữu hiệu.

Mô hình AI của DeepSeek xuất hiện đã gây chấn động thế giới, nhưng chỉ vài ngày sau, gã khổng lồ công nghệ Mỹ OpenAI ra tính năng Deep Research. Đây là công cụ giúp ChatGPT tổng hợp, nghiên cứu thông tin trong vài chục phút thay vì một người phải mất nhiều ngày.

Động thái của OpenAI cho thấy tập đoàn này đã có sản phẩm công nghệ cao trong tay, vấn đề là tung ra khi cần thiết, đúng thời điểm. Deep Research được công bố sau khi DeepSeek tạo “cơn địa chấn” làm rung lắc thung lũng Silicon.

Các tập đoàn công nghệ của Mỹ, Trung Quốc tạo ra được những sản phẩm làm thay đổi thế giới vì họ có được những bộ óc siêu đẳng và các nhà khoa học thực hiện được những dự án công nghệ tầm thế giới. Đội ngũ khoa học công nghệ xuất sắc đó có được là nhờ chiến lược đào tạo lâu dài, từ hàng chục năm trước, không phải chỉ trong một sớm một chiều.

Cần lưu ý rằng, những kỹ sư, chuyên gia, nhà khoa học xuất sắc mới làm ra được sản phẩm có giá trị về lĩnh vực AI, "quý hồ tinh bất quý hồ đa".

Cho nên, các trường đại học Việt Nam đang đào tạo ngành AI cần chú trọng đến chất lượng. Mở ngành để thu hút đông sinh viên, nhưng trình độ chuyên môn có đáp ứng được nhu cầu của nhà tuyển dụng hay không lại là chuyện khác. Đối với các nhà đầu tư dự án công nghệ, tấm bằng đại học không phải là tấm vé thông hành để bước qua cửa nhà của họ, mà là sự sát hạch năng lực thực chiến trong công việc.

Muốn đào tạo nhân lực AI đạt chất lượng có thể đáp ứng các dự án công nghệ cao tầm cỡ quốc tế, điều kiện căn bản là đội ngũ giảng dạy. Hiện nay, đội ngũ giảng viên AI còn thiếu và không "tinh", cho nên khó lòng đòi hỏi có "đầu ra" chất lượng cao.

Để lấp khoảng trống này, cùng một lúc phải làm ba việc.

Trước hết là mời các nhà khoa học Việt Nam từ nước ngoài về giảng dạy. Mới đây, nhiều tiến sĩ tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng ở Mỹ về nước, như TS Cấn Trần Thành Trung - Viện Công nghệ California (Mỹ), TS Trần Minh Tuấn - ĐH Wisconsin-Madison (Mỹ); TS Lê Trung Hoàng - School of Computing and information Systems (Singapore); TS Lê Văn Vẻ - ĐH Khoa học công nghệ Hàn Quốc về làm việc tại Trường ĐH Khoa học tự nhiên TPHCM.

Thứ hai là cấp học bổng cho những học sinh xuất sắc du học ở các trường đại học đào tạo kỹ sư AI hàng đầu thế giới. Thứ ba là mời những kỹ sư, chuyên gia giỏi người Việt và người nước ngoài về Việt Nam làm việc.

https://laodong.vn/su-kien-binh-luan/dao-tao-nguon-nhan-luc-ai-can-chat-luong-hon-so-luong-1458541.ldo

LÊ THANH PHONG (BÁO LAO ĐỘNG)