Vai trò của CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở

Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Quang Thanh - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐVN, Chủ tịch LĐLĐ TP Hà Nội bày tỏ mong muốn xác định đúng những thuận lợi, khó khăn, điểm mạnh, điểm yếu của tổ chức CĐ; vai trò, khả năng, năng lực của từng cấp CĐ… trong đối thoại, thương lượng tập thể để tìm ra các giải pháp hiệu quả.

Các đại biểu thẳng thắn đánh giá thực trạng công tác đối thoại, thương lượng tập thể và ký kết TƯLĐTT còn mang tính hình thức, chất lượng chưa cao. Nội dung thương lượng chưa tập trung vào các vấn đề cốt lõi như thang lương, bảng lương, tiền lương, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi và các phúc lợi. Việc thương lượng tập thể với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt ở cấp ngành, chưa được quan tâm đúng mức.

Bên cạnh đó, một số CĐCS chưa thực hiện đầy đủ quy trình lấy ý kiến người lao động trước và trong quá trình xây dựng thỏa ước; một số TƯLĐTT đã hết hạn nhưng chưa được gia hạn hoặc ký kết lại theo quy định.

Việc kiểm tra, giám sát thực hiện TƯLĐTT tại các doanh nghiệp đã được CĐ quan tâm thực hiện nhưng kết quả đạt được chưa cao. Một trong những nguyên nhân là do quy định của pháp luật về thương lượng tập thể, TƯLĐTT còn một số bất cập, đặc biệt là quy định về vai trò của CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở; chế tài xử phạt còn thiếu và chưa đủ mạnh…

Trao đổi về vai trò của CĐ cấp trực tiếp cơ sở, ông Nguyễn Đình Thắng - Ủy viên BCH Tổng LĐLĐVN, Chủ tịch CĐ Các khu Công nghiệp và Chế xuất Hà Nội (KCN&CX) cho biết, số TƯLĐTT trong các CĐCS thuộc CĐ Các KCN&CX Hà Nội có nội dung về tiền lương chỉ đạt khoảng 42%, chủ yếu tập trung vào thương lượng lương tối thiểu, lương thử việc, nâng lương.

Có nhiều nguyên nhân, trong đó chính là đa số cán bộ CĐCS chỉ hiểu nguyên tắc tính lương, nhưng không nắm được tình hình tài chính doanh nghiệp, không hiểu chi tiết, cụ thể cách tính lương, đơn giá sản phẩm, định mức lao động do đó thương lượng tiền lương không hiệu quả.

Cũng từ thực tế này, CĐ Các KCN&CX HN đã hướng dẫn CĐCS, chia sẻ kinh nghiệm của các đơn vị đã ký TƯLĐTT nói chung và những đơn vị ký TƯLĐTT có nhiều điều khoản có lợi hơn về tiền lương, tiền thưởng, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi... để nhân rộng điển hình qua Zalo, Facebook.

Xây dựng quy trình về tổ chức đối thoại

Hiện quận Long Biên có 235/247 doanh nghiệp ký TƯLĐTT (đạt 95,14%). Năm 2024, đã ký kết 166 bản, gồm 97 bản ký lại và 69 bản ký mới. Hầu hết các thỏa ước có lợi hơn cho NLĐ, tập trung vào tiền lương, phúc lợi, thời gian làm việc, nghỉ ngơi, trợ cấp và hoạt động chăm lo đời sống.

Theo ông Nguyễn Trường Giang - Chủ tịch LĐLĐ quận Long Biên, để nâng cao hiệu quả đàm phán, thương lượng và ký TƯLĐTT, cần nâng cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ LĐLĐ quận trong đôn đốc, hướng dẫn đàm phán, thương lượng, ký kết TƯLĐTT gắn với đánh giá thi đua hằng tháng và xếp loại cán bộ hằng năm. Đặc biệt là xây dựng quy trình về tổ chức đối thoại, đàm phán, thương lượng và ký kết TƯLĐTT ngắn gọn, dễ hiểu, kèm theo đầy đủ các biểu mẫu; hỗ trợ kinh phí cho những bản TƯLĐTT đạt chất lượng tốt (loại A, B).

Còn đối với LĐLĐ quận Cầu Giấy, bà Nguyễn Thu Hà - Chủ tịch LĐLĐ quận - đưa ra kinh nghiệm ngay từ đầu năm đã chủ động rà soát danh sách đang theo dõi các đơn vị chưa xây dựng TƯLĐTT, các đơn vị sắp hết hạn TƯLĐTT cần phải ký lại. Sau đó, LĐLĐ quận ban hành công văn đôn đốc gửi từng đơn vị trong danh sách đã rà soát...