Xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng 2.2025 tiếp tục duy trì đà tăng trưởng về sản lượng nhưng giá trị lại sụt giảm do giá xuất khẩu giảm mạnh.

Xuất khẩu gạo tăng về lượng, giảm về giá trị

Những tháng đầu năm 2025, thương mại lúa gạo toàn cầu diễn biến phức tạp, nguồn cung thế giới trở nên dư thừa. Nhu cầu nhập khẩu của các nước trên thế giới giảm, chưa có dấu hiệu phục hồi trong thời gian ngắn hạn, các thị trường nhập khẩu lớn đang thận trọng trong dự trữ và thu mua gạo.

Trong nước, các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long đang thu hoạch rộ lúa vụ Đông Xuân nên có hiện tượng giá thu mua lúa giảm đáng kể so với cùng kỳ năm 2024.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, khối lượng gạo xuất khẩu trong tháng 2 ước đạt 560 nghìn tấn, với giá trị 288,2 triệu USD. Tính chung 2 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 1,1 triệu tấn gạo, đạt 613 triệu USD, tăng 5,9% về lượng nhưng giảm 13,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Giá gạo xuất khẩu bình quân trong 2 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 553,6 USD/tấn, giảm 18,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Về thị trường tiêu thụ, Philippines tiếp tục là khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam, chiếm 38,6% thị phần, nhưng giá trị xuất khẩu sang thị trường này giảm 35,5%. Ngược lại, xuất khẩu gạo sang Bờ Biển Ngà và Ghana tăng trưởng mạnh, lần lượt gấp 8,6 lần và 4,1 lần so với cùng kỳ. Đáng chú ý, xuất khẩu gạo sang Thổ Nhĩ Kỳ tăng đột biến, gấp 600,7 lần, trong khi thị trường Campuchia giảm mạnh nhất với mức giảm 39,3%.

Dù nhu cầu gạo trên thị trường thế giới vẫn ở mức cao, giá xuất khẩu bình quân giảm đã ảnh hưởng đến tổng kim ngạch của ngành hàng này.

Siết chặt kiểm tra thu mua, chấn chỉnh thị trường

Để đảm bảo việc điều hành cân đối cung cầu lúa gạo trong nước và thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký công điện yêu cầu Bộ trưởng Công Thương chủ trì, phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Ủy ban nhân dân các địa phương thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc thực hiện việc thu mua, xuất nhập khẩu lúa gạo góp phần làm lành mạnh thị trường, đặc biệt là khả năng dự trữ bắt buộc.

Đồng thời, tăng cường các giải pháp thúc đẩy tiêu thụ gạo trong nước; quan tâm các chương trình, hoạt động, xúc tiến thương mại cấp quốc gia về đào tạo, tập huấn phát triển sản phẩm, thiết kế bao bì nhằm đa dạng hóa các sản phẩm từ gạo phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các địa phương vùng Đồng bằng Sông Cửu Long sản xuất đảm bảo sản lượng và diện tích theo kế hoạch đã đặt ra, trước mắt tập trung sản xuất, thu hoạch lúa vụ Đông Xuân đúng thời vụ; theo dõi sát sao lịch thời vụ và tình hình hạn mặn nhằm hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất lúa...

Về dài hạn, tập trung nghiên cứu, cải thiện cơ cấu sản xuất và chất lượng sản phẩm, tập trung vào các giống lúa có chất lượng và giá trị cao, các giống lúa đặc sản.

Ứng dụng công nghệ hiện đại, đầu tư nghiên cứu và nhân giống, phát triển các giống lúa có khả năng chịu hạn, chịu mặn, kháng sâu bệnh nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai.

Thủ tướng yêu cầu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo nghiên cứu, tính toán mở rộng hạn ngạch, thời hạn cho vay đối với các doanh nghiệp có năng lực, có hệ thống kho chứa để mua gạo tạm trữ trong giai đoạn thị trường có biến động và giá mua thấp.

Chỉ đạo các ngân hàng thương mại tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng với lãi suất ưu đãi, đáp ứng đủ nhu cầu tín dụng phục vụ thu mua và xuất khẩu lúa gạo, nhất là thu mua lúa hàng hóa vụ Đông Xuân.

Bộ trưởng Tài chính chỉ đạo, tạo điều kiện hoàn thuế xuất khẩu sớm để tạo điều kiện cho doanh nghiệp kinh doanh, xuất khẩu gạo.

Tạo cơ chế thông quan nhanh gọn, thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu. Tăng cường công tác kiểm tra đối với hoạt động xuất nhập khẩu gạo để tạo sự minh bạch và công bằng cho thị trường.

https://laodong.vn/thi-truong/gia-gao-giam-sau-siet-chat-kiem-tra-thu-mua-1472829.ldo

PHAN ANH (BÁO LAO ĐỘNG)