"Thiệt thòi cho người lao động"

Trong dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), tại Điểm b Khoản 1 Điều 64 quy định "người lao động bị sa thải theo pháp luật về lao động hoặc bị xử lý kỷ luật, buộc thôi việc theo pháp luật về viên chức không được hưởng trợ cấp thất nghiệp".

Nêu ý kiến về quy định trong dự thảo này, anh Đồng Trọng Khánh, công nhân đang làm việc tại Thanh Hóa cho rằng điều này chỉ nên áp dụng đối với những trường hợp sa thải vì lý do như trộm cắp tài sản của công ty; còn trong thực tế, có thể có những lý do sa thải người lao động chưa hợp lý, chính đáng.

"Trong trường hợp như vậy thì sẽ thiệt thòi cho người lao động", anh Khánh cho biết.

Ngoài ra, theo anh Khánh, người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp, nên khi họ không có việc làm, gặp nhiều khó khăn họ cần được hưởng phần đã đóng của mình.

"Có trường hợp người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp 10 năm, nhưng vì một lý do nào đó mà bị sa thải, mất quãng thời gian đóng này thì rất thiệt thòi", anh Khánh bày tỏ.

Trao đổi với phóng viên, một cán bộ công đoàn bày tỏ không đồng tình với quy định này. "Theo tôi quy định này là không hợp lý. Tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp là của người lao động hoặc doanh nghiệp đóng vào vẫn là quyền lợi của người lao động mà họ không được nhận là không phù hợp", cán bộ công đoàn này nói.

Vẫn theo vị cán bộ công đoàn, người lao động có hành vi bị xử lý kỷ luật sa thải là theo Bộ luật Lao động thì không thể "kéo" sang việc hưởng hay không được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

"Vì hưởng hay không hưởng do thời gian người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Nếu không cho họ hưởng trợ cấp thất nghiệp thì cả quãng thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp trước đây không tính cho người lao động?", cán bộ công đoàn bày tỏ.

Ý kiến của đại biểu Quốc hội

Nội dung này cũng được nhiều đại biểu Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV vừa qua.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn Bình Dương) cho rằng quy định này sẽ gây bất lợi cho người lao động vì trên thực tế nhiều trường hợp người lao động đóng đầy đủ bảo hiểm thất nghiệp nhưng không thể hưởng vì lý do bất khả kháng, phải đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không thể báo trước theo quy định hoặc đôi khi người lao động vi phạm kỷ luật không hoàn toàn xuất phát từ lỗi cá nhân mà từ áp lực hoặc nhiều điều kiện, làm việc bất công dẫn đến mất cân bằng quyền lợi cho người lao động.

Do đó, đại biểu kiến nghị cần xem xét, quy định về điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp đảm bảo theo nguyên tắc có đóng, có hưởng nhằm cân bằng, hài hòa quyền lợi của người lao động khi thất nghiệp, kịp thời bảo vệ quyền lợi cho người lao động trong các trường hợp bất khả kháng.

Kèm theo đó là người lao động phải chứng minh được lý do chính đáng khi đơn phương chấm dứt hợp đồng hoặc vi phạm quy định; áp dụng các biện pháp kiểm tra, xác minh thay vì cấm đoán hoàn toàn và chỉ nên loại trừ trợ cấp thất nghiệp đối với các trường hợp có hành vi vi phạm nghiêm trọng gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (Đoàn Quảng Nam) đề nghị nghiên cứu xây dựng quy định này mang tính nguyên tắc để đảm bảo quyền lợi cho đối tượng trên, theo hướng cho phép họ được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đầy đủ bằng chứng về việc bị từ chối việc vì lý do đã bị sa thải, buộc thôi việc ở doanh nghiệp, đơn vị trước đó.

"Thực tế, người lao động bị sa thải rất khó tìm việc làm mới do người sử dụng lao động mới coi sa thải như một lý lịch không tốt để từ chối người lao động vào làm việc", đại biểu nêu.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh) cũng cho rằng quy định này vô hình trung đã tước bỏ quyền lợi của những người lao động đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng góp vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp và sẽ đi ngược lại với nguyên tắc đóng - hưởng cơ bản của bảo hiểm xã hội.

"Quyền hưởng bảo hiểm thất nghiệp là sự đảm bảo khi người lao động mất việc làm, giúp cho họ có thể ổn định cuộc sống trong thời gian chuyển tiếp sang công việc mới. Nếu quy định này không được điều chỉnh thì một bộ phận lao động sẽ chịu thiệt thòi, đặc biệt là những người đã đóng bảo hiểm đầy đủ nhưng lại không được hưởng những lợi ích thiết yếu khi họ gặp khó khăn", đại biểu nói.