Người có công khai mở con đường huyền thoại trên biển chính là Nữ tướng Nguyễn Thị Định.

Cùng với Đường mòn Hồ Chí Minh (Đường Trường Sơn), Đường Hồ Chí Minh trên biển đã nối liền hậu phương lớn Miền Bắc với chiến trường Miền Nam, góp phần đưa cuộc kháng chiến chống ngoại xâm đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Đền nợ nước trả thù nhà

Nữ tướng Nguyễn Thị Định sinh ngày 15.3.1920, là con út trong gia đình nghèo tại xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre. Lớn lên trong cảnh nước mất nhà tan, cô thôn nữ xinh đẹp Út Định đã lựa chọn con đường cách mạng đầy gian khổ. Bà tham gia phong trào Đông Dương Đại Hội năm 1936 và được đứng vào hàng ngũ của Đảng năm 1938. Bà xây dựng gia đình với ông Nguyễn Văn Bích (Ba Bích) - Tỉnh ủy viên - hoạt động công khai và lấy bí danh Ba Định theo thứ của chồng.

Sinh con mới được 3 ngày, bà nhận nỗi đau lớn khi chồng bị địch bắt, đày đi Côn Đảo. Khi con mới 7 tháng tuổi, bà lại bị mật thám bắt, đày đi nhà tù Bà Rá. Trong tù, bà nhận tin chồng đã hi sinh ngoài Côn Đảo. Ra tù năm 1943, bà tiếp tục hoạt động. Người góa phụ 25 tuổi đã dẫn đầu hàng ngàn quần chúng tràn vào giành chính quyền tại tỉnh lỵ Bến Tre trong Cách mạng Tháng Tám.

Khi Pháp trở lại đánh chiếm Nam Bộ, tháng 3.1946 bà tham gia đoàn vượt biển bằng thuyền từ Bến Tre ra miền Bắc báo cáo với Bác Hồ và Trung ương Đảng về tình hình chiến trường Nam Bộ, xin chi viện vũ khí đánh Pháp. Sau đó bà làm trưởng đoàn vận chuyển 12 tấn vũ khí từ Bắc về Nam an toàn. Chuyến vượt biển lịch sử của bà và các đồng đội đã mở ra con đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh trên biển - cho cuộc kháng chiến sau này.

Châm ngọn đuốc Đồng Khởi

Sau Hiệp định Genève, bà tham gia Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre và được giao ở lại miền Nam hoạt động bí mật trong điều kiện cực kỳ khó khăn, nhiều lần vào sinh ra tử.

Cuối năm 1959, với cương vị Phó Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, bà được cử đi tiếp thu Nghị quyết 15. Trở về Bến Tre, đầu năm 1960 bà trực tiếp chỉ đạo cuộc “Đồng Khởi” - một khái niệm mới do chính bà đặt tên - nổ ra ngày 17.1.1960. Cũng từ đây, “Đội quân tóc dài” huyền thoại ra đời. Cùng với đó là phương châm tiến công địch bằng “ba mũi giáp công” - chính trị kết hợp với vũ trang và binh vận - cách đánh địch sáng tạo tuyệt vời của chiến tranh nhân dân, nhanh chóng lan ra toàn miền Nam.

Sau cuộc Đồng Khởi thắng lợi vang dội, tháng 4.1960 bà được bầu làm Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre. Năm 1964, bà được bầu là Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng Miền Nam Việt Nam.

Năm 1965, bà được bầu là Hội trưởng Hội Liên hiệp Phụ nữ giải phóng Miền Nam. Cũng trong năm này, bà được giao nhiệm vụ Phó Tư lệnh Quân giải phóng Miền Nam Việt Nam.

Ngày 17.4.1974, bà chính thức được phong quân hàm Thiếu tướng.

Vị tướng trong lòng dân

Mùa xuân 1975, trong 5 cánh quân tiến về giải phóng Sài Gòn, có nữ tướng Nguyễn Thị Định trong vai trò Phó Tổng tư lệnh Quân giải phóng, Phó Tổng chỉ huy chiến dịch. Sau ngày đất nước thống nhất, bà giữ nhiều chức vụ quan trọng của Đảng và Nhà nước. Từ năm 1987 - 1992, bà giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Bà cũng là Phó Chủ tịch Liên đoàn Phụ nữ dân chủ quốc tế, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba.

Từ trong muôn vàn gian khổ, bao lần vào sinh ra tử, trải qua 2 cuộc kháng chiến, cho đến khi giữ cương vị cao trong bộ máy Nhà nước, bà Nguyễn Thị Định luôn nhân ái, rộng lượng, bao dung, sống chan hòa, gần gũi, chân tình với mọi người. Bà như một người chị, người cô, tận tụy chăm sóc từ cơm ăn, áo mặc cho các chiến sĩ, đồng chí, đồng đội; cảm thông sâu sắc những nỗi đau, mất mát và sự hi sinh cao cả của nhân dân.

Bà Nguyễn Thị Định mất ngày 26.8.1992. Với nhiều đóng góp lớn cho Tổ quốc, nhân dân, bà được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất và nhiều danh hiệu cao quý khác. Năm 1968, bà được nhận giải thưởng Hòa bình quốc tế Lênin. Năm 1995, bà được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Năm 1966, tại Lễ kỷ niệm lần thứ 20 ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu: “Phó Tổng Tư lệnh Quân giải phóng là cô Nguyễn Thị Định. Cả thế giới chỉ nước ta có vị tướng quân gái như vậy. Thật là vẻ vang cho miền Nam, cho cả dân tộc ta” (Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tập 15, tr.173).

https://laodong.vn/xa-hoi/vi-nu-tuong-khai-mo-duong-ho-chi-minh-tren-bien-huyen-thoai-1476731.ldo

NGUYỄN PHẤN ĐẤU (BÁO LAO ĐỘNG)