Doanh nghiệp chậm đóng BHXH hơn 11 năm

Mới đây, Công đoàn các Khu Chế xuất & Công nghiệp (KCX & CN) TPHCM và Trung tâm Tư vấn pháp luật thuộc LĐLĐ TPHCM đã đại diện cho 133 công nhân (CN) khởi kiện Công ty TNHH TMDV Vinh Thông (chuyên sản xuất giày da, tại Lô 3, đường số 13, Khu công nghiệp Tân Bình, quận Tân Phú, TPHCM) nợ lương, BHXH số tiền gần 20 tỉ đồng.

Chị Phạm Thị Hồng Phương - CN xưởng may - cho biết, chị làm việc cho Công ty Vinh Thông từ tháng 9.2022 nhưng Công ty Vinh Thông chỉ đóng BHXH cho chị có vài tháng, sau đó thì không đóng nữa. Chính vì thế, chị đã cùng các CN khác ủy quyền cho Công đoàn các Khu Chế xuất & Công nghiệp (KCX & CN) TPHCM và Trung tâm Tư vấn pháp luật thuộc LĐLĐ TPHCM khởi kiện Công ty Vinh Thông để được đóng bù BHXH đầy đủ.

Thông tin từ Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TPHCM, chỉ tính riêng số tiền Công ty Vinh Thông còn nợ chưa đóng BHXH cho 133 CN trên khoảng 5 tỉ đồng.

Tin từ BHXH TPHCM, tính đến ngày 31.3.2025, tại TPHCM đã có 17.898 doanh nghiệp, đơn vị chậm đóng BHXH từ 3 tháng trở lên. Trong đó, nhiều doanh nghiệp chậm đóng trong thời gian dài, với số tiền rất lớn, như: Công ty Cổ phần Công nghiệp hỗ trợ Phước Nguyên (TP Thủ Đức), chậm đóng 51 tháng với số tiền hơn 10,2 tỉ đồng; Công ty TNHH Kỹ thuật Hòa Hiệp (quận Tân Bình) chậm đóng 109 tháng số tiền hơn 12,5 tỉ đồng; Công ty TNHH In Di Co (quận Tân Bình) chậm đóng 54 tháng số tiền hơn 12 tỉ đồng; Công ty TNHH Minh Anh - Gia Bảo (quận Tân Bình) chậm đóng 17 tháng hơn 8,3 tỉ đồng.

Nhưng có lẽ chậm đóng “khủng” nhất thuộc về Công ty Cổ phần Dịch vụ Bưu chính Viễn Thông Sài Gòn đang chậm đóng 85 tháng với số tiền hơn 39,8 tỉ đồng.

Công ty Cổ phần Đầu tư và xây dựng số 8 (quận Bình Thạnh) chậm đóng 136 tháng với số tiền hơn 10 tỉ đồng, tức là công ty này chậm đóng BHXH từ hơn 11 năm qua.

Chờ chế tài mạnh hơn khi Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ 1.7.2025

Theo BHXH TPHCM, trong Quý I/2025, BHXH TPHCM đã tổ chức thực hiện thanh tra chuyên ngành đóng BHXH ở 10 đơn vị và kiểm tra đóng BHXH ở 51 đơn vị sử dụng lao động. Tuy nhiên, từ đầu năm 2025 đến nay, BHXH TPHCM chưa ban hành quyết định nào xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH.

Trong năm 2024, Giám đốc BHXH TPHCM đã ban hành quyết định xử phạt 93 đơn vị vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH và trình Chủ tịch UBND TPHCM ban hành 139 quyết định xử phạt, với tổng số tiền phạt là 23,5 tỉ đồng. Hiện đã có 129/232 đơn vị chấp hành quyết định xử phạt, nộp tổng cộng 10 tỉ đồng.

Ông Nguyễn Quốc Thanh - Phó Giám đốc BHXH TPHCM - cho biết, theo quy định của pháp luật hiện hành thì chưa xử lý hình sự được với tội danh trốn đóng BHXH được. Nhưng Luật BHXH năm 2024 đã có quy định tách bạch rõ ràng thế nào là chậm đóng BHXH, thế nào là trốn đóng BHXH và các chế tài với từng hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH.

Theo Điều 39 Luật BHXH 2024 (có hiệu lực kể từ ngày 1.7.2025), trốn đóng BHXH bắt buộc là hành vi của NSDLĐ không đóng hoặc đóng không đầy đủ BHXH cho NLĐ sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định tại Khoản 1, Điều 28 của Luật BHXH 2024 mà NSDLĐ không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia BHXH bắt buộc; Đăng ký tiền lương đóng BHXH thấp hơn quy định hoặc không đóng đủ BHXH bắt buộc sau 60 ngày kể từ hạn chót theo Luật BHXH 2024, dù đã bị đôn đốc, sẽ bị coi là trốn đóng.

Tuy nhiên, trường hợp có lý do chính đáng sẽ không bị coi là trốn đóng theo quy định của Chính phủ.