Ông Vũ Quang Hùng, Trưởng Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng cho biết thành phố đã sẵn sàng cho việc xây dựng Khu thương mại tự do.

Trả lời phỏng vấn Lao Động nhân dịp năm mới - 2025, ông Vũ Quang Hùng, Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng, Trưởng Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng cho biết thành phố đã sẵn sàng cho việc xây dựng Khu thương mại tự do.

Thưa ông, xin ông mô tả khái quát về “hình hài” Khu thương mại tự do (KTMTD) của Đà Nẵng sẽ triển khai xây dựng đầu năm 2025?

Ông Vũ Quang Hùng: KTMTD Đà Nẵng sẽ bao gồm 4 khu chức năng chính gồm: sản xuất, logistics, thương mại – dịch vụ, kinh tế số và công nghệ thông tin - đổi mới sáng tạo. Các khu chức năng được bố trí tại nhiều vị trí phù hợp với quỹ đất hiện tại của thành phố, đã qua khảo sát kỹ lưỡng về vị trí, khả năng giải phóng mặt bằng, tiềm năng phát triển và mức độ phù hợp với định hướng ngành nghề. Tổng diện tích tự nhiên dự kiến của KTMTD khoảng 2.348ha.

Về thẩm quyền, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, điều chỉnh ranh giới KTMTD. UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng hạ tầng các khu chức năng. Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng sẽ quản lý nhà nước trực tiếp đối với KTMTD.

Mục tiêu của KTMTD là tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hấp dẫn, thu hút đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư hàng đầu nước ngoài trong các ngành kinh tế ưu tiên. Đồng thời, đây sẽ là nơi thí điểm các cơ chế, chính sách để thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch, dịch vụ chất lượng cao, trở thành địa bàn hấp dẫn logistics, sản xuất, thương mại, dịch vụ hiện đại, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng và hội nhập.

Việc thành lập KTMTD sẽ thu hút các nhà đầu tư chiến lược cho các ngành nghề có giá trị gia tăng cao, thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo cơ hội việc làm và nâng cao vai trò của Đà Nẵng trên trường quốc tế.

Đã có những thuận lợi về mặt chủ trương từ Trung ương, Quốc hội, tuy vậy, đây là loại hình mới mẻ đối với Việt Nam, Đà Nẵng, vậy những khó khăn, thách thức nào mà Đà Nẵng sẽ phải đối mặt khi thực hiện?

KTMTD là mô hình kinh tế mới, việc xây dựng pháp lý, cơ chế, chính sách sẽ gặp khó khăn do chưa có tiền lệ. Các chính sách về thuế, hải quan, nhập khẩu, xuất khẩu, quản lý lao động và đầu tư cần chi tiết, minh bạch. Cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và cơ quan hải quan, thuế để đồng bộ hóa các quy định.

Về hạ tầng logistics chưa đồng bộ dù Đà Nẵng có cảng biển, sân bay quốc tế. Nên cần đầu tư vào cảng Liên Chiểu, đường bộ, đường sắt, cảng cạn, kho bãi hiện đại, dịch vụ logistics chuyên nghiệp. KTMTD cần phát triển đồng bộ với các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, đòi hỏi chiến lược phát triển hạ tầng dài hạn.

Vấn đề thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ là thách thức, do KTMTD là mô hình thí điểm. Nhà đầu tư cần cam kết về chính sách ổn định, minh bạch, ưu đãi cạnh tranh. Vì vậy, Đà Nẵng cũng cần tạo ra thị trường tiêu thụ nội địa mạnh mẽ và kết nối hiệu quả với thị trường quốc tế.

Đặc biệt, công tác kiểm soát các hoạt động kinh tế, phòng chống gian lận thuế, buôn lậu sẽ khó khăn. Cần xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả, đảm bảo tuân thủ pháp luật. Đà Nẵng cũng cần đội ngũ nhân lực chuyên môn cao về kinh tế, quản lý hải quan, logistics và các lĩnh vực liên quan.

Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng được giao thực hiện “một cửa” về các thủ tục hành chính như cấp phép đầu tư, kinh doanh, quy hoạch, xây dựng… Tuy vậy, đây cũng là mô hình chưa có tiền lệ. Xin ông cho biết thêm kế hoạch thực hiện cụ thể ra sao?

Ông Vũ Quang Hùng: Việc giao Ban Quản lý thực hiện mô hình “một cửa” là bước đi quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý, rút ngắn thời gian và giảm thiểu thủ tục cho doanh nghiệp.

BQL sẽ thành lập trung tâm/bộ phận tiếp nhận và xử lý hồ sơ “một cửa” tại KTMTD, nơi doanh nghiệp có thể thực hiện mọi thủ tục liên quan mà không cần qua nhiều cơ quan quản lý.

Xây dựng quy trình xử lý hồ sơ đơn giản, nhanh chóng. Rút ngắn thời gian cấp phép, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao, theo hướng chuyển từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm", dự kiến rút ngắn thời gian thực hiện dự án khoảng 260 ngày, cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong 15 ngày. Ưu tiên xét duyệt thủ tục nhanh chóng cho các ngành ưu tiên.

Tích hợp công nghệ thông tin để xử lý hồ sơ điện tử, giúp nộp và theo dõi hồ sơ dễ dàng, minh bạch. Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ và theo dõi trực tuyến. Cung cấp dịch vụ công trực tuyến, giúp doanh nghiệp thực hiện thủ tục mà không cần đến trực tiếp cơ quan nhà nước.

Đào tạo chuyên môn cho cán bộ. Trang bị kỹ năng xử lý hồ sơ, giải quyết vướng mắc nhanh chóng, đặc biệt là các vấn đề phức tạp, đảm bảo không gây khó khăn cho doanh nghiệp.Tạo cơ chế phối hợp giữa các cơ quan nhà nước để giải quyết thủ tục nhanh chóng, hiệu quả, giảm thiểu trễ hạn.

BQL cũng sẽ thực hiện đánh giá định kỳ về quy trình và chất lượng dịch vụ, xác định điểm yếu để cải tiến, lắng nghe phản hồi từ doanh nghiệp.

Các Khu thương mại tự do trên thế giới có điểm chung là đều áp dụng nhiều chính sách ưu đãi đầu tư, nhằm thu hút FDI, Khu TMTD của Đà Nẵng, Việt Nam ra đời muộn, vậy mình có gì ưu việt để “cạnh tranh”, thu hút nhà đầu tư? Mặt khác, dư địa về đất đai, mặt bằng sẵn có của Đà Nẵng hiện không nhiều – vậy mô hình và kế hoạch xây dựng Khu thương mại tự do của Đà Nẵng sẽ khắc phục ra sao?

Ông Vũ Quang Hùng: Các chính sách ưu việt bao gồm: Miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu, thuế VAT cho các doanh nghiệp trong KTMTD, đặc biệt là các ngành công nghiệp chế biến, công nghệ cao, dịch vụ xuất khẩu.

Về thủ tục hành chính đơn giản. Áp dụng mô hình "một cửa", cung cấp dịch vụ hỗ trợ đầu tư như tư vấn pháp lý, đào tạo nguồn nhân lực, giải quyết các vấn đề liên quan đến lao động, tài chính và môi trường. Chính sách ưu đãi cho công nghệ cao, công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo. Bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư về tính ổn định pháp lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Về mặt bằng, Đà Nẵng phát triển KTMTD theo mô hình phức hợp do diện tích đất hạn chế. Các khu chức năng (logistics, sản xuất/chế xuất, thương mại - dịch vụ) được bố trí ở các địa điểm khác nhau, tận dụng lợi thế từng vị trí và cơ sở hạ tầng sẵn có. Tuy nhiên, sẽ phải có phương án kết nối các khu chức năng và kiểm soát hoạt động giữa bên trong và bên ngoài.

Đà Nẵng cũng đề xuất nghiên cứu phương án lấn biển để tạo quỹ đất phát triển KTMTD gắn với logistics, giải quyết tình trạng thiếu hụt quỹ đất và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Câu hỏi cuối là người dân, doanh nghiệp địa phương hưởng lợi như thế nào từ việc xây dựng, phát triển Khu thương mại tự do tại Đà Nẵng?

Ông Vũ Quang Hùng: Các ngành nghề và công việc mới trong KTMTD sẽ tạo cơ hội việc làm từ sản xuất, vận hành đến quản lý cấp cao. Các doanh nghiệp cần lao động có kỹ năng, tạo cơ hội cho các chương trình đào tạo nghề, nâng cao kỹ năng cho người lao động địa phương. Chính việc làm và sự phát triển của thương mại, dịch vụ sẽ nâng cao thu nhập của người lao động và tăng nhu cầu tiêu dùng.

KTMTD sẽ đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế Đà Nẵng, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu, công nghiệp chế biến, tài chính và dịch vụ. Các doanh nghiệp địa phương sẽ có cơ hội hợp tác với các doanh nghiệp quốc tế, cung cấp nguyên vật liệu, dịch vụ logistics, vận tải và sản xuất phụ trợ. Doanh nghiệp địa phương có thể tiếp cận thị trường quốc tế, mở rộng thị trường và xuất khẩu nhờ ưu đãi thuế quan.

Thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ. Tạo cơ hội cho doanh nghiệp địa phương gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc xây dựng, phát triển KTMTD đi kèm với nâng cấp hạ tầng giao thông, cảng biển, sân bay, hệ thống điện, nước, viễn thông, nâng cao chất lượng sống cho người dân. KTMTD cũng sẽ tạo nhu cầu về nhà ở, y tế, giáo dục, giải trí... Điều đó sẽ tạo nhiều cơ hội cho doanh nghiệp địa phương tham gia vào các lĩnh vực dịch vụ và nâng cao chất lượng sống của cộng đồng.

Phát triển các ngành công nghệ cao, dịch vụ tài chính, logistics. Tạo cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế. Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Các SME có thể tham gia vào chuỗi cung ứng và dự án trong KTMTD thông qua các chương trình hỗ trợ phát triển.

KTMTD là cầu nối giữa Đà Nẵng và thị trường quốc tế, tăng cường giao thương, hợp tác và kết nối. Các hội chợ, triển lãm, sự kiện kinh doanh quốc tế sẽ mang lại cơ hội cho doanh nghiệp mở rộng thị trường và tiếp cận công nghệ mới. Đà Nẵng có thể tận dụng KTMTD để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững.

Xin cảm ơn ông!

(Bài thuộc ấn phẩm Lao Động Xuân Miền Trung - Tây Nguyên 2025)

https://laodong.vn/kinh-doanh/da-nang-san-sang-xay-dung-khu-thuong-mai-tu-do-1452589.ldo

THANH HẢI (THỰC HIỆN) - BÁO LAO ĐỘNG